Οδοδείκτης μας και πάλι οι «ιερές αναμνήσεις»* του τότε στρατεύσιμου κ.
Νικόλαου Ζευγαδάκη, του οποίου η εκπαίδευση ως μάχιμου υγειονομικού στα Έμπεδα της
Στρατιάς Μικράς Ασίας τελείωσε την Κυριακή των Βαΐων, καθώς ο ίδιος μας διηγείται:
«...Διηρέθη τότε η διλοχία των νοσοκόμων, εις την οποίαν ανήκον εις τρία
μέρη. Το πρώτον θα έμενεν εις την Σμύρνην, το δεύτερον θα μετέβαινεν εις το
νότιον συγκρότημα του Μετώπου, το Εσκί Σεχίρ, το δε τρίτον εις το βόρειον, το
Αφιόν Καραχισάρ. Εις το τελευταίον, θεωρούμενον το περισσότερον επικίνδυνον,
συμπεριελήφθην και εγώ. Όσοι προωρίζοντο δια την Σμύρνην ανεχώρησαν την Μ.
Τρίτην. Αι αποστολαί δια το Μέτωπον θα εγίνοντο μετά τας εορτάς του Πάσχα, τας
οποίας κατά δοθείσαν διαταγήν, θα εωρτάζομεν όλοι, αξιωματικοί και στρατιώται,
ως μία οικογένεια, εις τον τόπον του στρατωνισμού μας.
Εις τα έμπεδά μας εις την
Μπαλτζόβαν, είχομεν ως στρατιωτικόν ιερέα έναν απλοϊκόν, αλλά συμπαθή και
καλοκάγαθον γέροντα από την περιφέρειαν του Ηρακλείου. Δια τον εκκλησιασμόν των
αυτόθι στρατιωτών είχε μεταβληθή εις εκ των στρατιωτικών θαλάμων εις πρόχειρον
ναόν, όπου εκεί εκκλησιάσθην και εγώ από της Κυριακής των Βαΐων μέχρι της
νυκτός της Μ. Πέμπτης […].
Αλλ’ έως τότε μόνον. Διότι
ούτε περαιτέρω αντοχή υπήρχε δια τον εκκλησιασμόν αυτόν, ούτε ήτο δυνατόν εις
εμέ να αφήσω κατά τας μεγάλας αυτάς της Εκκλησίας μας ημέρας τους μεγαλοπρεπείς
ναούς της Σμύρνης με τας επιβλητικάς ιεροτελεστίας, τας οποίας τόσον ελάμπρυνεν
η μεγάλη και ιερά φυσιογνωμία του Χρυσοστόμου, εκόσμουν δε επίσης και
ανεδείκνυον και άλλοι ιεράρχαι και κληρικοί και ιεροψάλται διακεκριμένοι και
περίφημοι, να αφήσω εν γένει το Πάσχα της Σμύρνης, το οποίο δεν επρόκειτο
προσωπικώς να απολαύσω, αλλά και να αποθανατίσω, λόγω της χρονογραφικής μου
κλίσεως, δια του ημερολογίου μου. Και απεφάσισα όπως, αψηφών τας οιασδήποτε
συνεπείας, απέλθω το απόγευμα της Μ. Παρασκευής δια την πόλιν προς πλήρωσιν
της επιθυμίας μου ταύτης και αποστολής μου.
Προς το εσπέρας, εφαρμόζων την
ληφθείσαν απόφασιν, ανεχώρησα δια την Σμύρνην».
